Riga : brief zonder postzegels 1861

Brief uit Riga, 4 juli 1861, verzonden door Theodor Loeber. Op de brief zien we het stempel van de afzender,  Theodor Loeber. ‘Aus Russland’: een Pruisisch stempel. Aankomststempel Arnhem.

Vóór 1864 was het niet mogelijk om voor post naar het buuitenland postzegels te gebruiken. Na 1864 was het niet verplichht. In 1876 introduceerde de post één tarief voor brieven naar het buitenland: 8 kopeken (later 7 kopeken).
Nieuwe uniforme tarieven voor heel Rusland werden ingevoerd in 1843, maar pas in werking op 1 januari 1844. Het tarief voor een brief van 1 “lot”: 10 kop. in heel Rusland.
Brieven naar het buitenland kregen op 1 november 1843 hetzelfde tarief (10 kop. per lot), maar dit was tot de grens. Dit uniforma tarief bleef geldig tot 1875.
Na de invoering van postzegels (1857) moesten brieven naar het buitenland cash betaald worden. Met het Edict van 13 april 1863 werden postzegel ook voor brieven naar het buitenland toegestaan, maar alleen voor onverzekerde brieven en drukwerk. In deze periode, dus vóór het U.P.U.-verdrag van 1875, verschilt het tarief per bestemming.

Binnen in de brief is de datum aangegeven: 4 juli 1861. Ik ga ervan uit dat dit de Gregoriaanse datum is. Het Russische Keizerrijk gebruikte de oude Juliaanse kalender tot februari 1918. Voor onze -Gregoriaanse- kalender, die de meeste lander ook in deze periode gebruikten, moeten 12 dagen toegevoegd worden in de periode na 28 februari 1800 tot 28 februari 1900, en 13 dagen tot  28 februari 2100.
Dus het datumstempel van Riga -22e- moet 22 juni zijn (is in de Gregoriaanse kalender 4 juli), aankomst 8 juli in Nederland (Arnhem).

Het stempel Königsberg / Bromberg is een transit stempel.
Na de aanleg van de Duitse spoorwegen waren er twee hoofdroutes om vanuit Rusland de grens te passeren:  via Königsberg-Eytkuhnen-Wirballen in het noorden en meer naar het zuiden via Bromberg-Thorn-Warschau.

Denis Vandervelde geeft een overzicht van de transit-stempels op post vanuit Rusland: het raamstempel ‘Aus Russland’ , 34 x 10 mm is Type Ry4 in zijn classificatie, meestal in rood, op niet-betaalde brieven, 1858-1895. Vroege brieven in deze periode hebben meestal het stempel van spoorpostwagon van de de spoorpostlijn Königsberg – Bromberg. Vanaf midden 1862 ziet men dit ‘Aus Russland’ -stempel ook op de route Eydtkuhnen-Bromberg (via Königsberg).
Volgens de theorie van Mr. Kidd is er één sorteer-wagon gebruikt voor beide spoorpostkantoren. Spoorpostkantoor 1 was Eydtkuhnen naar Bromberg via Königsberg. Daarna Bromberg-Königsberg ; Königsberg-Bromberg (spoorpostkantoor 2). En terug naar Eydtkuhnen (daar als spoorpostkantoor 1).

Literatuur:

  • Deutsche Übergangsstempel d. 19. Jahrhundert für Briefe aus Russland / Denis Vandervelde. – In: Russland UdSSR : Mitteilungsblatt der Bundesarbeitsgemeinschaft 1976 ; nr. 1 (p. 4-15), nr. 2 (p. 7-24) en nr. 3 (p. 6-14)
  • Vele wegen leiden uit Riga / Mr. A. v.d. Flier. – In: Het Baltische Gebied 2002 ; 41. – p. 20-21 [over de vele mogelijke postroutes vanuit Riga]
  • Russische brieven zonder postzegels naar het buitenland : deel 1 / Ivo Steijn. – In: Het Baltische Gebied 2007 ; 50. – p. 24-29 [over routes en voorschriften]
  • Riga, een keuze uit de verzameling van André / André de Bruin, Ruud van Wijnen. – In: Het Baltische Gebied 2007 ; 50. – p. 30-47 [over eo-filatelistische brievven vanuit Riga]
  • Pré-U.P.U. Imperial Russian postal rates / by John V. Woollam
    In: The Post-Rider 1996 ; no. 38. – p. 4-10 [over tarieven naar buitenlandse bestemmingen]