Sovjet periode : Postwaardestukken-Enveloppen

In de voormalige Sovjet-Unie zijn ontzettend veel postwaardestukken – enveloppen met ingedrukt zegel- met een motief uit de Baltische staten uitgegeven. De officiële uitgaven van het Russische Ministerie van Verkeer in Moskou, werden gedrukt in de staats­drukkerij “Gosnak” in Perm (in de Oeral).

Een overzicht van de enveloppen met Lets motief is te vinden in:
Schmuckumschläge mit Bezug zu Lettland als UdSSR-Ganzsachen / von Harry v. Hofmann
Hamburg : Harry v. Hofmann Verlag, 2014

1954, 31 september
Op de envelop: 31/VIII 1954

De eerste envelop als postwaardestuk met Lets motief is uitgegeven in 1954:

Postwaardestuk, uitgegeven 31 augustus 1954

De beschrijving van de afbeelding – het Opera en ballet Theater in Riga- is alleen in het Russisch. Latere enveloppen hebben ook een beschrijving in het Lets.

De drukgegevens staan bij de later uitgegeven enveloppen op de achterzijde. In de periode 10-06-1950 – 01-09-1957 was het tarief voor een binnenlandse brief 40 kopeken. Zoals aangegeven hier bij de drukgegevens: de prijs van deze envelop was 50 kopeken.

De eerste enveloppen

DATUM NR Catalogus Omschrijving
1954.08.31 38 Riga, Opera & Ballet Theater
1954.11.12 64 Lets paviljoen op Expo in Moskou
1955.11.28 175 Ķemeri
1955.11.28 176 Riga. Opera & Ballet Theater
1956.04.10 246 Riga, Komsomol kade
1957.05.23 432 Riga, Komsomol Kade
1957.05.23 433 Riga, Opera & Ballet Theater
1957.08.23 509 Riga, monument voor Y. Rainis, dichter
1957.11.21 574 Ruines bij de weg naar to Koknes
1958.07.21 735 Riga, Komsomol Kade
1958.11.22 813 Baltische Zee, Riga

Mijn lijst met een overzicht van de uitgegeven enveloppen met een Lets thema: download als excel-bestand

1954, 12 november
Op de envelop: 12/XI-54


Postwaardestuk, uitgegeven 12 november 1954De drukgegevens staan nog op de voorzijde.

Letse beurspaviljoen in Moskou: Vystavka Dostizheniy Narodnogo Khozyaystva (VDNKh) Russisch: Выставка достижений народного хозяйства, ВДНХ. In 1935 opgericht als Landbouwtentoonstelling van de Gehele Unie. De tentoonstellingsgebouwen werden gebouwd in de periode 1935-1939. Tussen 1948 en 1959 werd alles gerenoveerd en in 1954 werd weer de eerste tentoonstelling sinds de oorlog gehouden. Nog steeds als Landbouwtentoonstelling. In 1959 werd het park omgedoopt: Tentoonstelling van prestaties van de nationale economie ( Russisch: Выставка Достижений Народного Хозяйства , Vystavka Dostizheniy Narodnovo Khozyaystva) of ВДНХ / VDNKh . In 1992 werd VDNKh omgedoopt tot het nieuwe acroniem VVC en in 2014 keerde de oude naam terug: ВДНХ / VDNKh.

1955, 28 november
28/XI-55

Helaas (nog) niet in mijn collectie. Wel te zien op de voorplaat van HBG 55 en in het artikel over Kemeri:

Download HBG 55

Ķemeri, kuuroord sinds 1838 / Jan Kaptein
In: HBG 2009 ; 55. – p. 4-14

1955, 28 november
28/XI-55

Het Opera en ballet Theater in Riga

1956, 10 april
Op de envelop: 10/IV-56

Postwaardestuk, uitgegeven 10 april 1956

Riga, Komsomol kade. De drukgegevens staan nog op de voorzijde. De rechterkade langs de Daugava wordt in de Sovjettijd ‘КОМЪЯУНАТНЕС (KOMSOMOL) КРАСТМАЛА (KRASTMALA = Lets voor ‘Kade’)’ genoemd. Dit is meer een transcriptie van de Letse aanduiding, ‘Komjaunatnes krastmala’.
In 1930 werden vele straten (Gutenberga, Mazā Peldu straat, Daugavas kade, Brēmiešu straat en de oude marktplaats verenigd in één straat, die in 1934 de 11 November boulevard werd gedoopt: ’11 novembra krastmala’. Deze dag is een Letse gedenkdag, ‘Lāčplēša-dag’.  Op 11 november 1919 werden de Duitsers na een bloedige slag door het Letse leger verdreven en werd de Letse vlag gehesen boven het Riga-kasteel. De gedenkdag, waarop de helden uit de Eerste Wereldoorlog en de vrijheidsstrijders van Letland worden herdacht, is genoemd naar de Letse epische held Lāčplēša.
In 1940 werd het Daugavas Krastmala en daarna tijdens de Duitse bezetting Daugavmale. Na de oorlog werd de verwoeste haven verder van de stadskern aangelegd en –ter ere van de jeugd die de kade hersteld had, werd de naam van de kade in 1948 Komjaunatnes Kade. In 1990 kwam de oude naam van de kade weer terug: 11 Novembra Krastmala.

Zie: Riga: een plattegrond uit de Sovjet periode….. / Jan Kaptein
In: HBG 2003 ; 43. – p. 28-42  Download HBG 43

1957, 23 mei
Op de envelop: 23/V-57
Opnieuw een envelop met de Komsomol kade in Riga:

Postwaardestuk, uitgegeven 23 mei 1957

De drukgegevens zijn nog op de voorzijde geplaatst.

 

 

1957, 23 mei
23/V-57
Riga, Opera & Ballet Theater

1957, 23 augustus
Op de envelop: 23/VIII-57
Riga, monument voor de dichter Y. Rainis

Postwaardestuk, uitgegeven 23 augustus 1957

De drukgegevens zijn nog op de voorzijde geplaatst.

Rainis, ook wel foutief Jānis Rainis, pseudoniem van Jānis Pliekšāns (Zemgallen, nabij Jēkabpils, 11 september 1865 – Riga, 12 september 1929) was een Lets schrijver, dichter en toneelschrijver. Hij maakte tevens naam als politiek activist en was later een van de vormgevers van de nieuwe Letse grondwet, na de Letse onafhankelijkheidsverklaring in 1919. Zie: Wikipedia

1957, 21 november
Op de envelop: 21/11-57Kokneses pilsdrupas

Koknese, een plaats midden in Letland. De fundamenten van het kasteel kwamen in 1966 onder water door de bouw van de Pļaviņas waterkrachtcentrale. Zie de Letse Wikipedia

postwaardestuk, uitgegeven 21 november 1957

Het onderschrift bij de afbeelding is nog alleen in het Russisch:

De drukgegevens staan vanaf eind 1957 (waarschijnlijk oktober 1957) op de achterzijde.

Voor de betekenis van de gegevens op de achterzijde kan men te rade gaan bij:
Back of the envelope / by Jim Reichman. – In: Rossica 1998-1999 ; no. 131-132. – p. 54-77

Tussen 1953 en 1974 is de copyright aanduiding zoals op deze envelop: ИзданиеМинистерства Связи СССР, Publicatie van het Ministerie van Communicatie van de USSR.
Het publicatienummer begint met een letter: in 1953 en begin 1954 de letter A, in 1954 werd dit de letter  Ш  en dit bleef zo in de jaren 50. Op deze envelop zien we dus ook de Ш met het publicatienummer. Daarna volgt de aanduiding от, van, met de datum. Bij oudere enveloppen, zoals deze, eindigde de datum met г., volgens Reichman de afkorting voor год, jaar. Eind 1978 verdween deze aanduiding en na 1979 komen we het niet meer tegen. Enveloppen met de aanduiding г. zijn bijna altijd gedrukt door de Moskou Typografische Fabriek.
De letter г. kan volgens mij ook de afkorting zijn voor город, stad, stad Moskou dus op deze envelop.
Tenslotte nog de prijsaanduiding: Цена конверта с маркой, prijs van de envelop met ingedrukte zegel, 50 kopeken voor deze envelop.

1958, 21 juli
Op de envelop: 21/VII-58
Riga, Komsomol Kade